Tutte le versioni di questo articolo: [italiano] [italiano]

Sanatoria 2002 - Rrezikimi i kthimit ne irregolaritet

Kur po diskutohet per nje rritje te kuotave, arrijne vendosjet e autoritetit ligjor qe i referohen regolarizimit te fundit, ne vitin 2002 (dekret legjislativ i 9 shtatorit 2002, n. 195. "Dispozicione urgjente ne legalizimin e punes irregolare te te huajve" i convertuar, me modifikime, ne ligjin n. 222 te 9 tetorit 2002), e adoptuar ne te njejten kohe qe aprovohej ligji "Bossi-Fini" (ligji n. 189 i 30 korrikut 2002).
Disa argumente te diskutueshme jane vendosur me kohe ndermjet sentencash qe jane definitive dhe me riferim per raste qe kane konsideruar shume persona che jane akoma ne nje situacion "pezullimi". Trajtohet, faktesisht, per persona che ishin regolarizuar, edhe pse me rezervim, por qe tani rrezikojne te kthehen prape ne klandestinitet pas shume vitesh soxhornimi dhe pune me rregull.
Nje sentence e Keshillit te Shtetit (me Adunanze Plenare, Vendimi n. 4 i 31 marsit 2006) zgjidh problemin interpretativ te mormatives, atje ku parashikohej qe "legalizimi" i situacioneve te punes irregolare ishte e mundur eksklusivisht per ata qe kishin pune ne tre muajt perpara hyrjes ne vigor te ligjit relativ (art. 1).
Kujtoj qe norma e legalizimit kishte qene interpretuar nga shume Tribunale Aministrative Regionale (TAR) dhe nga secioni VI i Keshillit te Shtetit (n. 6364/2005 i 15 nentorit 2005), ne kete kuptim: kush kishte instauruar nje raport pune brenda tre muajve perpara se te dilte ligji, do kishte mundur te legalizohej pa pasur nevoje te provoje qe kishte punuar per te ghithe tre muajte.
Sentenca per te cilen po diskutojme, mohon keto interpretime dhe pohon te kunderten, domethene qe duhej patjeter te demonstroje qe raporti i punes duhet te kishte qene per te gjithe tre muajte perpara se te dilte ligji i regolarizimit.

Shume kerkesa do rishikohen.
Kjo do te prodhoj nje rishikim te shume kerkesave qe me kohe ishin marre si te mira duke konsentuar njerezve te punonin me rregull per gjithe keto vjete, me konseguencen qe shume kuestura mund te anullojne permesat e soxhornos qe ishin dhene.
Kjo gje duket absurde duke konsideruar qe nderkohe qe flitet per nje regolarizim te ri, vazhdohet te vendoset ne diskusion regolarizimi i kater vjeteve perpara.

Sidoqofte, sentenca e Gjyqit Kushtetues n. 206 i 26 majit 2006 vendos nje tjeter limitacion regolarizimeve e adoptuara ne vitin 2002.

Perpara masave te anullimit te regolarizimit te vena ne konfrontet e te huajve te qelluar nga gjykimi i perjashtimit, Gjyqi Kushtetues kishte marre detyren per te vendosur per legjitimitetin kushtetore te artikullit 1, pjesa 8, shkronja a) e dekretit legjislativ te 9 shtatorit 2002, n 195 i cituar me siper, nga TARet e ndryeshme qe nderkohe kishin bllokuar masat e refuzimit te regolarizimit, duke konsentuar te interesuarve te punonin rregullisht dhe te rinovonin permeson e soxhornos. Kjo gje ka qene e mundur deri me sote! Sentenca e Gjyqit vendos qe dyshimet e legjitimitetit jane te pa themeluara.

S’ka ne fakt asnje shkelje te principeve te barazimit te trajtimit (art.3), te tutelimit te punes (art. 35) te vendosura nga Kushtetuta, ku ligji ne çeshtje regolarizimi ka vendosur te trajtoje ne menyre te ndryshme, duke mos i regolarizuar, ato persona qe kishin pasur nje vendosje perjashtimi me shoqerim ne kufì, dhe qe te kishin bere nje hyrje tjeter rregullore ne Itali ose mos te kishin zbatuar urdherin e perjashtimit. Edhe per kete kategori punetoresh do te rivihet ne loje regolarizimi, domethene mundesia e rinovimit te permesos se soxhornos.
Duhet imagjinuar qe mbas disa muajve (ose viteve) keto çeshtje do te vazhdojne te çfaqen. Questurat do te anullojne permesat e soxhiornos qe qene dhene kohe me para, ne baze te urdherimeve te pezullimit te vena nga TARi.
Personat qe rrezikojne te humbin permeson e soxhornos e marre me kohe, duhet te vazhdojne te jetojne me idene qe sacrificat qe kane bere per te marre permeson kane qene te kota. Nuk gjehen shume sherime per kete situate, pikerisht sepse jurisprudenca ka shkruar fjalen fund interpretimeve te ketyre normave te regolarizimit te vitit 2002.
Nga ana tjeter, ne rast te personave qe nuk kishin dimonstruar te kene punuar ne tre muajt perpara, dhe me perpara nuk kishin pasur vendosje perjashtimi, e vetmja menyre duket ajo e kuotave. Eshte shume e thjeshte te imagjinosh si per keta njerez eshte absurde mendimi i daljes nga Italia dhe pritja e nje tjeter dekreti, ose nje zgjerim te kuotave. Akoma me e veshtire eshte mundesia e gjetjes te nje solucioni per ata qe jane edhe pse perkohesisht ne rregull, po qe kane pasur ne te kaluaren nje vendosje perjashtimi me shoqerim ne kufi, sepse ligji i perjashtimit mund te jete lehtesisht vendosur akoma, duke shoqeruar ne kufi te interesuarit. Ne kete rast eksistenca e nje ligji perjashtimi nuk lejon mundesine e hyrjes ne Itali sepse ne base se artikullit 13, pjesa 14 e T.U. per imigracionin, i huaji qe ka qene perjashtuar nuk mund te hyje ne terrirorin e Shtetit per nje periudhe dhjete vjeçare (jo vetem ne Itali, por ne te ghitha Shtetet e Unionit Europian).

[ 17 luglio 2006 ]